Het is vandaag 8 maart, internationale vrouwendag. Vandaag zetten wij een inspirerende vrouw uit onze regio in de spotlight: Agnes Block. Zij ontpopte zich in de 17e eeuw tot botanicus en kweekte de mooiste en zeldzaamste bloemen, planten en vruchten. Zij werd bekend omdat zij in de Republiek de allereerste botanicus was die een vruchtdragende ananasplant kweekte. Dit deed ze in haar tuin 'Flora Batava’ aan buitenplaats de Vijverhof in Nieuwersluis die zij in 1670 liet bouwen. Haar aangetrouwde oom, de bekende zeventiende-eeuwse dichter Joost van de Vondel, noemde in zijn gedichten regelmatig de kweekkunsten van zijn nichtje.  

Museum het Hart van Amsterdam, Agnes Block (1629-1704), Sybrand de Flines (1623-1697) en twee kinderen op de buitenplaats Vijverhof, Jan Weenix, ca. 1700-1704, olieverf op doek.	RHCVV, BB-FA-Nieuwersluis, N40244, Buitenplaats Vijverhof.
Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie (RKD), Ananas met tweevlekkige cactuskever en metamorfose van de bamboepage, Maria Sybilla Merian, ca. 1701-1705, waterverf en inkt op perkament.

Onze vrijwilligers komen tijdens hun werkzaamheden, zoals het ompakken van archieven, regelmatig leuke en opvallende dingen tegen. Zo ook in dit politierapport, namelijk een vermelding van de diefstal van broekspijpen.

Dat roept natuurlijk meteen de vraag op zoals waarom zou iemand broekspijpen zou stelen, wie heeft ze gestolen en wat is de straf? Dat staat er helaas niet bij vermeld. In dit overzicht werden alleen alle voorvallen van dat jaar, in dit geval 1930, in Loenen geregistreerd.

Naast de diefstal van broekspijpen, suiker en lood zijn dat vooral zaken als aanrijdingen, snelheidsovertredingen en rijden zonder licht en de benoemingen van veldwachters en ander personeel. Benieuwd naar deze bron? Je kunt 'm opvragen en inzien op onze studiezaal.

Bron: Regionaal Historisch Centrum Vecht en Venen. Toegang 1024: Gemeente Loenen, 1811-1943 (1956), inv.nr. 244

Waar zou het RHCVV zijn zonder alle toegewijde en kundige vrijwilligers? En waar zijn ze zoal mee bezig? In deze rubriek vertelt een vrijwilliger over zijn of haar ontdekkingen in het archief. Dit keer: Jiske Erlings uit Utrecht.

Bij welke projecten ben je betrokken?
Ik ben bezig met veel verschillende projecten. Ik help mee met het ontsluiten van de coronacollectie. Daarvoor beschrijf ik foto’s, video’s, berichten van social media en andere objecten uit de coronacollectie. Nu lijken al deze objecten nog niet zo bijzonder, maar ik weet zeker dat dit in de toekomst een hele mooie bron gaat zijn voor onderzoekers. Daarnaast klapper ik pagina’s uit het bevolkingsregister, zodat deze ook straks op persoon doorzoekbaar zijn op onze website. Eerder heb ik ook een deel van de bouwvergunningen van Maartensdijk geklapperd. Deze zijn daardoor straks ook digitaal op adres doorzoekbaar zodat je vanuit huis kunt zien welke bouwvergunningen bij het RHCVV bewaard worden.

Wat vind je leuk aan het archiefwerk?
Ik houd mij vooral bezig het beschrijven van digitale objecten voor de coronacollectie, maar ik vind het ook heel erg leuk dat je bij het RHCVV in de papieren archieven kunt duiken. Een document van 100 jaar geleden in je handen houden blijft toch wel heel bijzonder. De verkleuring van het papier en de unieke handschriften vertellen een heel ander verhaal dan de getypte letter op papier.
Daarnaast heb ik ook een passie voor het regency-tijdperk (1811-1820). Archiefstukken uit deze periode brengen mij ook wat dichter bij deze tijd.

Wat staat er nog voor jou op de planning?
Binnenkort ga ik samen met vrijwilliger Wilma de Kruijter beginnen met het inventariseren van particuliere archieven. Je begrijpt natuurlijk wel dat ik heel veel zin heb om straks die archiefstukken in mijn handen te kunnen houden!

‘Daar bewaren ze teksten’ is een veelvoorkomend antwoord op de vraag ‘wat is een archief?’. Regelmatig stel ik scholieren deze vraag. Als RHCVV mogen we namelijk geregeld leerlingen ontvangen. Ze komen langs om onderzoek te doen voor hun profielwerkstuk, bezoeken met hun klas de tentoonstelling en lopen hier hun maatschappelijke stage. Na hun bezoek aan het RHCVV, hebben ze vaak een beter én positiever beeld van een archiefdienst. Het is ontzettend leuk om kinderen en tieners in het archief te hebben. Door met hen wat archiefdozen open te trekken en zo de lokale geschiedenis te ontdekken, zie je hun interesse voor je ogen toenemen. Ze stellen vragen die voor medewerkers en vaste bezoekers vaak vanzelfsprekend zijn, waardoor je aan het denken wordt gezet. Daarnaast komen ze met ideeën om de lokale geschiedenis ook voor jongeren interessant en uitdagend te maken.

Profielwerkstuk
Examenleerlingen van havo en vwo schrijven in hun laatste jaar een werkstuk, waarbij ze zelf het onderwerp mogen kiezen. Vaak kiezen ze een thema dat past bij één of twee vakken, bijvoorbeeld het vak geschiedenis. In het kader daarvan zijn er dit jaar drie leerlingen die hun profielwerkstuk schrijven over de Tweede Wereldoorlog in de huidige gemeente Stichtse Vecht. Ze zijn al meerdere keren langs geweest op de studiezaal om archiefstukken in te zien.

Met de klas naar het archief
Sinds twee jaar staat er het grootste deel van het jaar een grote interactieve tentoonstelling bij het RHCVV. Basis- en middelbare schoolklassen komen geregeld langs om met een kijkwijzer door de tentoonstelling te gaan én om een rondleiding te krijgen in het depot. Wat dan vooral opvalt, is de temperatuur, de blauw kasten en de hoeveelheid archief. Een rondleiding in het depot wordt altijd afgesloten door samen een kijkje te nemen in de fotoladekasten. We zoeken straten op waar de leerlingen wonen en komen er dan achter dat een snackbar nog steeds bestaat, dat er een straat niet te vinden is omdat deze nog geen twintig jaar oud is en dat woningen in soms wel meer dan honderd jaar nauwelijks zijn veranderd. Als de leerlingen het depot uitlopen en de vraag krijgen ‘hoe was het?’, hoor ik eigenlijk altijd ‘echt leuk!’.

Maatschappelijke stage
Scholieren uit havo en vwo 4 zijn op de meeste middelbare scholen verplicht om dat leerjaar twintig uur vrijwilligerswerk te doen bij een non-profit organisatie. Ieder schooljaar kiezen zo’n 6 leerlingen ervoor om hun maatschappelijke stage bij het RHCVV te lopen. Tijdens hun stage helpen zij vooral met het toegankelijk maken en goed bewaren van het archief. Zo scannen ze archiefstukken voor bezoekers, stoppen ze foto’s in hoezen en helpen ze met het ompakken van archiefdozen (ze vervangen oude archiefodzen door nieuwe, zuurvrije, dozen). Het leuke is dat ze op die manier écht in aanraking komen met het archiefmateriaal. Doordat ze op de kantoren en in de depots werken, krijgen ze een goed beeld van de precieze taak van een archief.

Jongeren in het archief moedigen we dus aan. Mocht je nog een maatschappelijke stage zoeken, iemand kennen die nog een onderwerp zoekt voor een profielwerkstuk of een scriptie of wil je met je (klein)kinderen ontdekken hoe zo’n depot er precies uitziet, kom dan naar het RHCVV! Voor meer informatie of vragen kun je contact opnemen met Suzanne Lekkerkerker via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.