Heeft u enige kennis van de omgeving en bent u geïnteresseerd in lokale historische beelden? Op dit moment zijn wij nog op zoek naar mensen die de collecties uit De Ronde Venen willen beschrijven. Kom ons helpen deze waardevolle collectie beschikbaar te maken voor een breder publiek!

In onze nieuwsbrief van december maakten wij u er op attent, dat de negatieven van de JosPé prentbriefkaarten gedigitaliseerd zouden worden. De negatieven zijn inmiddels terug en er is een begin gemaakt met het beschrijven. Nu wordt ook de grote waarde van de collectie in zijn volle omgang zichtbaar. Aan de hand van het fotomateriaal wordt duidelijk hoe de dorpen de laatste decennia zijn veranderd. Uitgever JosPé heeft van heel Nederland prentbriefkaarten laten maken. Joseph Peter Welker, een Hamburgse zakenman, liet in 1924 de naam JosPé inschrijven in het handelsregister in Hamburg. Eén jaar later kwam er een Nederlands filiaal in Arnhem, dat zich vanaf het begin toelegde op de toen nog zeer actieve markt van prentbriefkaarten. In de jaren zeventig kreeg het bedrijf het steeds moeilijker en in 1978 volgde een faillissement. Een doorstart was niet succesvol.

De prentbriefkaarten zijn herkenbaar aan het JosPé-logo aan de achterzijde, al dan niet in combinatie met de naam van de lokale uitgever. De grootbeeldnegatieven uit de jaren vijftig bewaarde JosPé in kleine envelopjes met daarop de naam van de plaatselijke winkelier. Zo had iedere winkelier zijn eigen ansichtkaartencollectie. De namen van de fotografen zijn niet bekend. In totaal zijn er zo'n 1750 negatieven gedigitaliseerd. Niet alleen groot- en kleinbeeldnegatieven, maar ook glasnegatieven. De negatieven zijn over het algemeen van goede kwaliteit. Omdat het RHC Vecht en Venen de rechten heeft gekocht van de uitgeverij JosPé, zullen de afbeeldingen voor iedereen zichtbaar worden in onze beeldbank.

Lijkt het u leuk om een paar uur per week te komen helpen en zo uw kennis over te dragen? Voor meer informatie kunt u contact met ons opnemen via de Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. of informeren aan de balie in onze studiezaal.

Afgelopen woensdag, 25 april, heeft onze vrijwilligster Nel van Haaften-van Rijswijk een lintje mogen ontvangen uit de handen van de burgemeester van Stichtse Vecht, Marc Witteman. Het was een plechtige en vooral ook feestelijke gelegenheid die plaatsvond bij kasteel Nijenrode te Breukelen. Voor haar jarenlange vrijwillige inzet bij diverse organisaties is Nel verheven tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau. Zo heeft zij zich ingezet bij de scoutingorganisaties Scouting groep Marsua en Scouting Nederland, district Rijn en Vechtstreek waar zij jarenlang leiding gaf aan gidsen, bestuurstaken vervulde en tevens de trainingen en cursussen verzorgde en de weekendkampen en zwemwedstrijden organiseerde.

Bij ons is Nel echter vooral bekend door het vele archiefwerk dat zij heeft verricht en nog altijd verricht. Niet alleen doet zij dit sinds 2009 bij het RHC, maar daarvoor ook al bij de gemeente Maarsen (2004-2009) en sinds 1990 bij de Historische Kring Maarssen. Het is bij de laatstgenoemde waar tevens haar grootste verdiensten liggen. Thematische archivering en ordening van krantenknipsels van lokale nieuwsbladen en het achterhalen van informatie zijn haar op het lijf geschreven. Verder is Nel ook actief als vrijwilliger bij de Stichting Vechtstreekmuseum waarvoor zij administratieve en archiefwerkzaamheden verricht.

Wij feliciteren Nel van harte met haar onderscheiding en wensen haar een prettige voortzetting van haar vrijwilligerswerk!

Erfgoed Leiden en Omstreken verloor op 5 april 2018 een rechtszaak over het online publiceren van anonieme prentbriefkaarten uit het begin van de 20e eeuw. Dit vonnis kan verstrekkende gevolgen hebben. Archieven in Nederland hebben honderdduizenden foto's online staan waarbij de rechthebbenden in veel gevallen onbekend zijn. Nu er claims dreigen zodra een rechthebbende zich meldt, is het niet langer verantwoord om deze foto's online beschikbaar te blijven stellen. Vanwege deze zaak heeft het RHC besloten de anonieme prentbriefkaarten en foto's uit de collectie offline te halen.

De beslissing betekent dat mensen weer naar onze studiezaal dienen te komen om de foto's te kunnen zien. De afgelopen jaren heeft het RHC veel geïnvesteerd in digitalisering van archiefmateriaal en in de ontwikkeling van de online beeldbank. Het gebruik van de collectie is daardoor explosief toegenomen. Die ontwikkeling dreigt nu te stagneren.

Voor de bezoeker van onze beeldbank betekent dit dat de fotocollecties van Abcoude en Loenen geheel offline zijn gehaald. Ook is een deel van de collecties van De Bilt, Loenersloot, Nieuwersluis, Vreeland en Stichting het Vechtsnoer afgeschermd. Deze zijn nog wel op onze website te vinden en u kunt de beschrijvingen nog steeds lezen, maar de afbeeldingen zelf zijn niet meer te zien. De foto's zijn uiteraard wel nog steeds in te zien op onze studiezaal.

Het RHC is momenteel druk bezig om rechthebbenden op te sporen en afspraken met hen te maken zodat de afbeeldingen weer online gepubliceerd kunnen worden. In het geval van oude prentbriefkaarten is meestal niet bekend wie de maker is van de foto op de kaart, maar wel wie de uitgever is. Auteursrechten van uitgeverijen vervallen na 70 jaar; auteursrechten van makers echter pas 70 jaar na de dood van de maker. Archiefinstellingen verkeerden daardoor in de veronderstelling dat zij anonieme prentbriefkaarten ouder dan 70 jaar in hun beeldbanken mochten publiceren. Nu blijkt dat dat toch niet zo is.

Landelijke trend

Niet alleen het RHC neemt maatregelen. Tientallen archiefinstellingen in het hele land doen hetzelfde. Bij Erfgoed Leiden en Omstreken gaat het om ruim 100.000 foto's; in Tilburg om 80.000; in Haarlem om 56.000. Bij elkaar worden er zo honderdduizenden digitale afbeeldingen aan het publieke digitale domein onttrokken.

Hoger beroep

Erfgoed Leiden en Omstreken heeft hoger beroep aangetekend tegen het vonnis van de kantonrechter. De zaak wordt ondersteund door de branchevereniging. "Niet alleen onze achterban, maar vooral ons publiek wordt gedupeerd door dit vonnis," aldus voorzitter Chantal Keijsper. "Het is van het grootste belang dat dit van tafel gaat."

De afgelopen maand april hebben wij de volgende aanwinsten aan onze collectie toe mogen voegen:

Archieven en collecties:

• Twee oude foto's van de Pupillenschool die tot 01-01-1896 gevestigd was in de huidige Vrouwengevangenis te Nieuwersluis.
• Een aanvulling op het archief van de gereformeerde kerk Mijdrecht, jaren 2000-2005.
• Een aanvulling op het archief van de hervormde kerk Mijdrecht, jaren 1954-2005.

Bibliotheek:

• J.J.M.A.M. Jonker-Duynstee en Steven de Clerq, De kracht van de Stichtse Vecht. Landschap en cultuurhistorie (Maarssen 2018).