Ter gelegenheid van de herindelingen van de gemeenten De Ronde Venen en de Stichtse Vecht is er vanaf 1 februari tot 1 juli 2011 in het Regionaal Historisch Centrum Vecht en Venen de tentoonstelling Vecht en Venen in gemeentewapens te bezichtigen. In het verleden zijn er in De Ronde Venen en de Stichtse Vecht verschillende herindelingen geweest. In 1818 bestonden de twee regio’s nog uit meer dan twintig zelfstandige gemeenten.
Het voeren van wapens was in de middeleeuwen algemeen gebruik. Aanvankelijk vooral verbonden aan personen, families of steden, maar later ook steeds meer aan de dorpen of zelfs buurtschappen. In de Franse tijd werd het gebruik van een wapen afgekeurd, want dit paste niet bij de gelijkheid in de leus van de Franse Revolutie “Vrijheid, gelijkheid en broederschap”. In 1813 riep koning Willem I steden en dorpen op hun wapen te laten herbevestigen of een nieuw aan te vragen dat werd goedgekeurd door de Hoge Raad van Adel, in 1814 door Willem I opgericht. Het merendeel van de gemeenten voldeed aan de oproep van de koning. Een deel van de officiële gemeentewapens is in het RHC Vecht en Venen ondergebracht, gerestaureerd en wordt nu voor publiek tentoongesteld.
Ook geeft de tentoonstelling informatie over enkele controversiële kwesties, zoals het ‘zwarte schaap’ op het wapen van Mijdrecht en een ontwerp van het wapen van Maarssen waarbij de leeuwen zijn vervangen door wilde zwijnen. Van een aantal voormalige gemeenten worden eveneens ambtsketens, officiële lakstempels en clichés van gemeentelogo’s getoond.
