De graaf van Nassau-Siegen en een Weesper ijsbreker
Tijdens het Rampjaar 1672 was ook in Weesp de spanning om te snijden, gezien haar belangrijke positie in de Oude Hollandse Waterlinie. In de winter van dat jaar leek het er door aanhoudende vorst eventjes op dat de Franse troepen de Waterlinie zouden kunnen oversteken. Terwijl de kersverse opperbevelhebber stadhouder Willem III die zomer zijn hoofdkwartier centraal bij Bodegraven opsloeg, werd graaf Johan Maurits van Nassau-Siegen benoemd tot bevelhebber van het noordelijk front van de linie.
Zo kwam het dat Nassau-Siegen die winter verblijf hield in het Muiderslot, om vandaar zijn sector van het waterige front in de gaten te houden. Ook Weesp en omgeving vielen onder zijn commando. De weinige doorgangswegen door het onder water gezette gebied waren zwaar versterkt en bewaakt door opgeworpen schansen en versperringen Aan het einde van 1672 echter kreeg Nassau-Siegen het door het winterweer erg benauwd.
De Vecht begon namelijk dicht te vriezen en dat zou de Fransen de gelegenheid bieden door te dringen in het hart van de Republiek. Daarom gaf hij eind december de Weesper regenten opdracht de Vecht zo snel mogelijk met een ijsbreker ijsvrij te maken en ook te houden. Dit was, aldus Nassau-Siegen, één van "allerhande voorvallende nootsaeckelijckheden, den dienst vant Landt vereischt". Johan Maurits kon niet wachten tot hij van de Weesper notabelen bericht zou krijgen van een goed verloop van de gevraagde actie, zo vermeldde hij ook nog.
Dit geschreven verzoek van Nassau-Siegen aan het stadsbestuur van Weesp is bewaard gebleven, en het is daarmee niet alleen een prachtige bron voor dit stukje microgeschiedenis van Weesp in een belangrijke periode van de Nederlandse geschiedenis, maar ook een bijzonder historisch object dat de lezer heel dichtbij de gebeurtenissen van destijds brengt. Het briefje bevindt zich tussen de ingekomen stukken in het oudste archief dat we van de stad hebben en dat loopt van 1355 tot 1795; GAW028-01. Het heeft inventarisnummer 45 en is gedigitaliseerd, zodat iedereen het vanuit huis kan bekijken. Bekijk hier zelf Johan Maurits' roep om hulp op groot formaat.
Meer lezen over Weesp en de Oude Hollandse Waterlinie? Lees ook onze eerdere blog Willem III en de Hollandse Waterlinie
