Logo

Dienstplichtigen, verenigt u! (Stichtse Vecht)

Stuk SV 300 dpi

Foto: Peter de Wit

De protestmenigte verzamelde zich in Breukelen op de Markt. Dienstplichtige soldaten uit heel Nederland kwamen met de trein, de auto en bussen om gezamenlijk op te trekken naar de strafgevangenis in Nieuwersluis. Leiders van politieke partijen en afgevaardigden van verschillende jeugdorganisaties hadden zich bij hen aangesloten. Ook in Nieuwersluis had zich een menigte verzameld en gezamenlijk trok men op naar de voormalige Koning Willem III-kazerne aan het Zandpad, die vanaf 1922 als strafinrichting voor militairen werd gebruikt.

De eisen van de demonstranten waren vrijheid van meningsuiting voor dienstplichtigen, afschaffing van de tuchtklasse Nieuwersluis, afschaffing van de strafbevoegdheid van de meerderen en de vrijheid voor Hans Dona en Wim Schul, de twee redacteuren van het blad Alarm 8, het afdelingsblad van de Vereniging van Dienstplichtige Militairen (VVDM) van de Generaal Spoorkazerne te Ermelo. In het blad hadden zij kritiek geuit op de legerleiding.

In de tuchtklasse werden de laagste militairen geplaatst, die bij wijze van correctie onderworpen moesten worden aan een strengere krijgstucht dan de gebruikelijke. Het waren de 'lastpakken' die hier terechtkwamen; die zich kritisch of brutaal tegen hun meerderen uitlieten. Een strafproces was niet nodig om de soldaat voor heropvoeding naar Nieuwersluis te sturen. Door middel van tucht, drilmethoden en een ijzeren discipline werd gepoogd de soldaten weer 'in het gareel' te krijgen.

De Loenense Peter de Wit was erbij en maakte deze intrigerende foto. Politieke kopstukken als Bas de Gaay Fortman, André van der Louw, Egbert Wieldraaijer en NVV-voorzitter Wim Kok (achter Van der Louw) zijn duidelijk te herkennen. Maar wie is de man, die achter de vier genoemde politici zo indringend in de camera kijkt? Is hij undercover? Of misschien een lijfwacht? Opvallend is wel dat hij eenzelfde sticker op zijn jas heeft als De Gaay Fortman.

Ga hier naar het stemformulier

Bronnen:

  • Toegang Fotoarchief Loenen aan de Vecht.
  • De waarheid (18 november 1971).
  • Het vrije volk: democratisch-socialistisch dagblad (30 oktober 1971).